Maak kennis met onze zomer-serie over en met sustainability frontrunners. Doel van deze serie is de zichtbaarheid van de voorlopers op het gebied van zero emission en hun aanpak te vergroten en de followers te inspireren hoe het aan te pakken. Hoe vullen zij hun rol in? Welke adviezen geven zij?
Vandaag: Michel Schuurman, directeur Economie en Politiek bij MVO Nederland. Michel is, na een carrière bij het Korps Mariniers en een carrière op de Zuidas de duurzame kant op gegaan en in 2005 gestart als ondernemer. Hij is inmiddels aan zijn vierde carrière begonnen bij MVO Nederland in 2012. In eerste instantie getrokken door de circulaire economie en later werd zijn rol breder door onder meer een fusie met de Groene Zaak en samenwerking met de Rijksoverheid.
Een kantelpunt is bereikt als 20 procent van de economie op een nieuwe manier werkt. Hoe zorgt hij dat maatschappelijke doelen op de agenda van bedrijven en overheid komt? We stellen Michel vier persoonlijke vragen.
Wat adviseer je organisaties die starten met sustainability?
Michel: “1. Begin met een materialiteitsmatrix en kies uit de Sustainable Development Goals wat er voor jou toe doet. Je kan hierna een framework gebruiken, bijvoorbeeld GRI (Global Reporting Initiative). 2. Stel een ultiem doel. Werk niet naar 50% minder, maar werk naar emissieloos werken in 2030. Door absolute doelen neer te zetten, kijk je anders naar je processen.
Een mooi voorbeeld is een les van het beursgenoteerde bedrijf Interface, die zichzelf als doel heeft gesteld emissieloos te werken. Door de jaren heen zijn ze begonnen met het plukken van het laaghangend fruit, zoals bijvoorbeeld het vervangen van lampen. In plaats van de besparingen die ze hierdoor konden realiseren weg te boeken, hebben ze deze besparingen in een apart fictief potje gestopt. Dit fictieve potje vulde zich door de jaren heen en in 2010 zat daar 400 miljoen in. Als zij vervolgens behoefte hebben aan investeringen die een langere terugverdientijd hebben, zijn ze in de gelegenheid aanspraak te maken op dit potje, waardoor ze geen concessies hoeven te doen en de aandeelhouders en stakeholders tevreden blijven, terwijl ze op de lange termijn kunnen zorgen voor een waardestijging in hun bedrijf.
“Door absolute doelen neer te zetten, kijk je anders naar je processen.”
Als je het breder trekt en kijkt naar de maatschappij, staan we voor een duurzaamheidsuitdaging, uitgesplitst in wat ik als de drie belangrijkste uitdagingen zie. 1. Het gevoel speelt dat we veel dingen doen die de goede kant op gaan binnen het huidige systeem, maar dit is lang niet voldoende voor wat er moet gebeuren. We moeten uit onze comfortzone komen en een systeemverandering in gang zetten, het is tijd om echt te gaan rennen. Ons democratisch stelsel werkt hier echter niet in mee en is een vertragende factor. 2. Veel mensen denken dat we ons met technische innovatie uit deze uitdaging gaan redden, maar heel veel is technisch al beschikbaar. Als we echt zouden willen, zouden alle woningen al energieneutraal kunnen zijn en zou iedere huiseigenaar dit al hebben gedaan. De grote uitdaging ligt in proces innovatie en sociale innovatie. 3. Het derde onderdeel is ons fiscaal systeem, waarbij we zien dat koplopers in ons netwerk in dit systeem het maximaal haalbare doen wat kan binnen de spelregels. Dit is ook terug te zien in ons belastingstelsel. Het belastingstelsel hoort dienend te zijn aan een welvarend Nederland, maar het huidige belastingstelstel bezwijkt onder zijn eigen regeldruk. Het is tijd voor een grondige herziening van ons belastingstelsel door het simplificeren van regelgeving en vervolgens de zaken die we als samenleving willen stimuleren en de zaken die we niet meer willen meer belasten.
“Wil je echt duurzame verandering realiseren, dan moet je iedereen meenemen.”
Vanuit MVO Nederland helpen wij bedrijven met deze uitdagingen richting een nieuwe economie door toe te werken naar een kantelpunt in 2025. Met de nieuwe economie bedoelen we een economie die circulair, klimaatneutraal en inclusief is. Een kantelpunt is bereikt als 20 procent van de economie op een nieuwe manier werkt. We werken daarbij met vier versnellers.
- We bepalen de agenda. Dit hebben we gedaan met onze Nieuwe Businessagenda, met daarin zeven terreinen waarop het hardst doorbraken zijn.
- We zorgen voor innovatie. We koppelen bedrijven aan elkaar om impact te vergroten, werken samen aan thema’s en identificeren business kansen.
- We zorgen voor versnelling. We hebben massa nodig, opschaling, voor grotere impact en bereik.
- We veranderen de spelregels. We kijken naar de juiste randvoorwaarden bij overheden, financiële instellingen en, niet te vergeten, leiderschap.”
Wat adviseer je de volgende generatie sustainability managers?
Michel: “Dan hoop ik dat de sustainability manager niet meer nodig is. Dan hebben we het over licence to operate. Voor nu moeten de young professionals zich niet op de mouw laten spelden dat zij verantwoordelijk zijn het klimaatprobleem op te moeten lossen. De oudere generatie schuift het gemakkelijk af op de young professionals, terwijl zij eigenlijk verantwoordelijk zijn om er nu geen zooi van te maken.”
Wat adviseer je je jongere zelf?
Michel: “Ik ben blij met waar ik nu sta. Het is beter een foute stap te maken maar wel die stap te maken, dan stil te blijven staan. Blijf altijd in beweging. Wees niet te bescheiden in doelen die je stelt. Ik heb veel verschillende rollen gehad, maar deze kunnen eigenlijk allemaal toegepast worden in de rol waar ik nu in zit.”
Wat zijn je daily mantra’s?
Michel: “Wil je echt duurzame verandering realiseren, dan moet je iedereen meenemen. Include and transcend. Verplaatsen in de wereld van andere mensen, zoals bijvoorbeeld de boer op de tractor op het Malieveld. Waar zit hij mee? Wat wil hij, wat zijn zijn doelen? Als je een gezamenlijk doel hebt vastgesteld, is het veel gemakkelijker om samen te werken naar een oplossing. Werk altijd vanuit het includerende kader. Er moet meer worden geïnvesteerd in sociale innovatie. Maak samen met de stakeholders het plan, in plaats van een geschreven plan over de bühne te gooien. Probeer de verbinding te zoeken.”
Met deze serie willen we als nlmtd.com sustainability rolmodellen in de spotlight zetten; welke personen geven leiding en inhoud aan de sustainability ambitie binnen organisaties (wie zijn dat en hoe doen ze dat, in welke mate verschillen ze van elkaar, en wat is de reden daarvoor). Ben of ken je een sustainability leader die niet mag ontbreken. Neem contact op met ons: laetitia@nlmtd.com of: jaap@nlmtd.com.
