Maak kennis met onze zomerserie over en met sustainability frontrunners. Doel van de serie is de zichtbaarheid van de voorlopers op het gebied van zero emission en hun aanpak te vergroten en de followers te inspireren. Hoe vullen zij hun rol in? Welke adviezen geven ze?
Vandaag: Margriet Rouhof, sinds juli 2020 Head of Strategy bij TenneT. In haar huidige rol is ze verantwoordelijk voor strategie, innovatie en duurzaamheid (CSR). Ze begon in 2014 bij TenneT als CSR manager en werkte daarvoor bijna 10 jaar bij AkzoNobel.
Hoe laveert Margriet tussen alle belangen bij het maken van keuzes? Hoe voorkomt ze dat mensen afhaken? We stellen Margriet vier persoonlijke vragen.
Wat adviseer je organisaties die starten met duurzaamheid?
Margriet: “Kijk naar het business belang. Waarom is duurzaamheid voor jouw organisatie belangrijk? Kijk naar investeerders, NGOs, medewerkers, aandeelhouders. Als er geen business reden is om het te doen, moet je het niet doen.
Mijn advies aan degene die het op zijn of haar bord krijgt is vooral veel tijd nemen om met mensen te praten. Duurzaamheid is niet van jou maar voor de organisatie, dat moet je echt heel goed begrijpen. Dus: hop die helm op en de operatie in. Maak een rondje langs de velden; ik heb destijds heel veel gesprekken gevoerd. En maak het onderwerp af en toe bewust iets groter dan het is.
Stel een intern duurzaamheidscomité samen – een CSR board – met een selecte groep leden uit de top van de organisatie (zoals de CFO) en een duidelijke agenda. Dat is wat werk en kost tijd, maar het levert zichtbaarheid, aanzien en een klankbord op.
“Maak het onderwerp af en toe bewust groter dan dat het is.”
Selecteer daarnaast uit alle lagen van je de organisatie ambassadeurs, en kies met hen een aantal goede pilotprojecten. Zo krijgt het onderwerp omvang. Ik had aanvankelijk geen budget en geen mensen. Ik heb altijd de strategie gekozen om veel met trainees en stagiaires te werken. Daar word ik blij van én het heeft een schaaleffect, want je hebt opeens allemaal mensen in je team, je kunt meer werk verzetten, je krijgt ‘body’ en de organisatie ziet dat. Zorg tot slot dat je actief de verbinding zoekt met andere teams, zoals het innovatie-team.
Maak, naast intern, extern een rondje langs de velden. Vraag hoe anderen in vergelijkbare rollen het hebben aangepakt. Zoek de verbinding met de buitenwereld. De energiesector heeft sterke coalities op duurzaamheid, bijvoorbeeld Groene Netten of de voorheen Green Deal Infranatuur. Overal spelen dezelfde thema’s en niet onbelangrijk: soms is het erg fijn even te kunnen ‘klagen’ bij anderen en herkenning te zien. Ook bestuurders hebben een duidelijke rol in deze coalities; hun stevige ambities en besluiten om bijvoorbeeld geen koper meer te gebruiken, geven enorme vaart aan het veranderproces.”
Hoe laveert Margriet tussen alle belangen bij het maken van keuzes? Hoe voorkomt ze dat mensen afhaken?
“Wees consequent, expliciet en transparant over waar je staat. En praat met iedereen. Ik maak bewust keuzes in de onderwerpen waar ik me op richt en prioriteer op inhoud. Aan goede ideeën is nou eenmaal geen gebrek, maar niet alles past.”
Hoe kwam Margriet tot haar plan?
“Ik had twee bronnen voor mijn inhoudelijke keuzes: de externe input en de gesprekken met de CSR board. De executive board keurde vervolgens mijn plan en daarmee mijn inhoudelijke keuzes goed.”
Wat adviseer je de volgende generatie sustainability managers?
Margriet begint met een boekentip: “Lees het boek ‘MVO, doe je zo. Het vak van duurzaamheidsmanager vanuit mijn ervaring bij NS.’ van Carola Wijdoogen, voormalig Chief Sustainability Officer bij de Nederlandse Spoorwegen. En daarnaast vind ik het concept van de donut economie heel erg toepasbaar, vormde de basis van onze huidige CSR ambitie.
“De executie ligt bij de business, de strategie ligt bij mijn afdeling.”
Ik denk zeker dat de volgende generatie sustainability managers nog bestaat. De vraag is hoe organisaties de rol tegen die tijd organiseren. Het onderwerp duurzaamheid valt nu vaak onder strategie, maar heeft ook met innovatie, milieu en veiligheid te maken. Een integrale aanpak wordt steeds belangrijker, vind ik. Vroeger was het altijd ‘CSR? Bel Margriet!’ en dat is niet het model van de toekomst. Inmiddels worden overal in de organisatie mensen aangenomen op gebied van CSR. Het kan (nu al!) niet alleen van mijn afdeling komen. De executie ligt bij de business en de strategie ligt bij mijn afdeling. We moeten bedrijfsbreed de expertise hebben, dan kan ik daar wel een community omheen bouwen.”
Wat adviseer je je jongere zelf?
Margriet: “Wat een goede vraag. Ik ben altijd veel te ambitieus. Het betekent dat ik tien dingen oppak en er zeven mislukken. Ik had daar misschien slimmere keuzes in kunnen maken, door projecten eerder te stoppen of door de organisatie beter mee te nemen in het proces. Het helpt als je de frictie-momenten ziet aankomen en er vervolgens op kan anticiperen. Ik heb geleerd hier waakzaam voor te zijn. Nu ik de organisatie beter ken, is mijn ‘success rate’ omhoog gegaan.
Sommige duurzaamheidsmanagers, merk ik, raken gedesillusioneerd omdat echte verandering lang duurt en vragen zich dan af ‘kan het niet sneller?’ Gelukkig heb ik van nature een pragmatische en positieve houding; ik denk dat het kan en lukt.
“Duurzaamheid is geen hobby.”
Een ander advies is executive steun te organiseren bij grote weerstand. Een beetje geluk helpt ook. Soms is een duidelijk signaal van ‘take it or leave it’ nodig om een ‘je hebt gelijk, dit moeten we gaan doen’ doorbraak te forceren. Duurzaamheid is geen hobby.”
Wat zijn je daily mantra’s?
Margriet: “Als ingenieur zeg ik: Overal is een oplossing voor. Elke vergelijking is op te lossen. Je moet jezelf wel aanpassen. Dode paarden moet je laten liggen. Zo vlieg ik het aan. Mijn absolute overtuiging, en waarom dit mij zo drijft, is: Wij kunnen dit. We weten dat het anders moet. Iedereen weet dat er met de ‘supply chain’ dingen mis zijn. Waarom kunnen we daar niet iets aan doen? Ik vind het fascinerend dat zoveel mensen op zondag kunnen genieten van een wandeling door de natuur en de maandag erop besluiten kunnen nemen die haaks op die natuurbelangen staan.”
Hoe we dat veranderen?
“Goed luisteren, oplossingen blijven aandragen en resultaat laten zien.”
Met deze serie willen we als nlmtd.com sustainability rolmodellen in de spotlight zetten; welke personen geven leiding en inhoud aan de sustainability ambitie binnen organisaties (wie zijn dat en hoe doen ze dat, in welke mate verschillen ze van elkaar, en wat is de reden daarvoor). Ben of ken je een sustainability leader die niet mag ontbreken? Neem contact op met ons: nick@nlmtd.com of daisy@nlmtd.com.
