De energietransitie vraagt om uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet, in een tijd waarin gekwalificeerd personeel schaars is.
Er is veel tijd en gespecialiseerd personeel nodig voor werkzaamheden aan de montage van kabelverbindingen en eindafsluiters, de kabelselectie en identificatie van kabels in middenspanningsruimten. Vandaar dat er altijd gezocht wordt naar efficiëntere werkwijzen voor deze activiteiten. In deze zoektocht kwam Alliander ook terecht bij Rethinking Energy, het open Innovatie Platform opgezet door TNW en nlmtd met als doel de energietransitie te versnellen door wereldwijd oplossingen te zoeken voor de belangrijkste uitdagingen en daarbij zo veel mogelijk samen te werken en kennis te delen tussen alle partijen in de energietransitie.
nlmtd en TNW werden gevraagd om wereldwijd onderzoek te doen naar innovatieve ideeën en concepten van technische oplossingen die een radicale versnelling van de aanleg en uitbreiding van het elektriciteitsnet kunnen verzorgen: zonder beperkingen in het huidige proces, producten en materialen en ook nog eens snel te implementeren.
Wereldwijde zoektocht
In een periode van drie maanden is aan de hand van solution scouting, sociale campagnes, onderzoek en expert interviews gezocht naar oplossingen. Er is wereldwijd gescout naar solutions in verschillende gebieden en domeinen. Hierbij is een breed, internationaal palet aan experts en bedrijven gesproken om het wereldwijde landschap van innovaties, verschillende toegepaste aanlegtechnieken en -methoden én inzichten met betrekking tot het huidige proces in kaart te brengen.
Waar vind je radicale innovaties hiervoor?!
De start van het scoutingsproces was zeer uitdagend. De Rethinking Energy methode is ontwikkeld voor – en vaak gericht op – een dynamisch veld met veel start-ups, innovatie en vernieuwing; met een focus op digitalisering. Deze methode mocht nu worden toegepast op een industrie met een gevestigd systeem van grote traditionele bedrijven, waar er gezocht werd naar innovatie voor robotisering, mechanisering en automatisering in een specifiek onderdeel van de keten.
Nieuwe aanlegtechnieken worden zeker ontwikkeld, maar er waren weinig innovaties voor de aanleg van kabels en leidingen. De in eerste instantie gevonden innovaties waren grotendeels al bekend en/of niet toepasbaar op Alliander’s vraag. Naarmate het proces vorderde, kwam het team steeds beter op één lijn waardoor er interessante technieken naar voren kwamen in het onderzoek. Uiteindelijk zijn er in oktober 2022 vijf technologische oplossingen op de shortlist beland om verder te onderzoeken.
Vandaag, juli 2023, staan vier van deze gevonden technologieën nog altijd op Alliander’s radarscherm. Eén is er al geïmplementeerd en van drie andere wordt er onderzocht hoe ze (door)ontwikkeld kunnen worden of ingezet kunnen worden om het aanleggen van (nieuwe) elektriciteitskabels voor Alliander te versnellen en/of versimpelen.
Een stekker voor kabels
De grootste potentie, aldus Alliander, heeft het concept van stekkerverbindingen voor middenspanningskabels. Een principe dat in de hoogspanning al wordt toegepast maar zijn weg naar de middenspanning nog niet gevonden heeft. Alliander is op dit moment in gesprek met andere netbeheerders om te kijken of er een marktvraag uitgezet kan worden of en door wie dit concept toegepast kan worden op het gehele Nederlandse middenspanningsnet.
Geen geul in de stoep, maar een “worm” die een tunnel graaft
Daarnaast vraagt de Earth Worm, een autonome tunnel gravende robot, gevonden in Amerika, nog iets meer volwassenheid en ontwikkeling voordat deze toegepast kan worden op het Nederlandse middenspanningsnet.
De NANODrill van Kormee lijkt een interessante optie in specifieke aanlegsituaties. Er wordt nog met aannemers gekeken waar dit tot versnelling zou kunnen leiden. Tot slot, is een nieuwe versie van een mof van FILO Form waarmee kabels sneller aan elkaar kunnen worden verbonden inmiddels in gebruik genomen.
Ondanks dat het scoutingsproces een moeizame start kende vanwege de specifieke vraag in een specifiek en gevestigd domein, kijkt het team terug op een succesvolle samenwerking. Een intensieve samenwerking tussen het Innovatie Team vanuit Alliander, TNW en nlmtd heeft geleid tot waardevolle innovaties waar we de energietransitie weer een stukje mee kunnen versnellen.
De Rethinking Energy methode heeft nieuwe toepassingen gebracht binnen de gevestigde industrie, die verder onderzocht worden door Alliander. We blijven op de voet volgen welke oplossingen daadwerkelijk waarde zullen leveren.
