Van binnenuit veranderen

Futureproof Sustainability Frontrunners - a series

Maak kennis met onze serie over en met sustainability frontrunners. Doel van de serie is de zichtbaarheid van de voorlopers op het gebied van zero emission en hun aanpak te vergroten en de followers te inspireren. Hoe vullen zij hun rol in? Welke adviezen geven ze?

Vandaag: Thomas Hermans, sinds september 2019 Senior Strategic Advisor bij Port of Amsterdam. Daarvoor was hij politiek adviseur van de wethouder duurzaamheid in Amsterdam, en werkzaam bij KLM.  

Port of Amsterdam heeft een grote uitdaging en ambitie; ongeveer 70% van de overslag in de Amsterdamse haven is ‘fossiel’. De ambitie is om kolen uit te faseren per 2030. Thomas: “Met deze ambitie pakken we een voorlopersrol op. De haven van Amsterdam was de eerste haven die een dergelijke ambitie formuleerde.”  

Port of Amsterdam heeft naast een CO2 reductie doelstelling, ook een harde circulaire doelstelling;  een groei van 25 hectare grond voor bedrijven die een concrete bijdrage leveren aan de transitie naar een circulaire economie. Thomas: “Daarmee spelen we een belangrijke rol, omdat havengebieden een van de weinige plekken in Nederland zijn waar circulaire activiteiten op industriële schaal een plek kunnen vinden. Ook speelt Port of Amsterdam een belangrijke rol in de aanleg van collectieve energie-infrastructuur, zoals waterstof, C02 en stoomleidingen.  

Als haven zijn we een soort ‘regisseur’ of facilitator van een gezamenlijke oplossing. Zo participeert de Port of Amsterdam in belangrijke energie-infrastructuur projecten zoals waterstofproject H2ermes en CO2 afvang, transport en opslag project Athos.”  

Waarom kiest Thomas om te werken in een traditioneel vervuilende sector? En welke rol ziet hij voor de (rijks)overheid? We stellen Thomas vier persoonlijke vragen.  

Wat adviseer je organisaties die starten met sustainability?

Thomas: “Zorg dat sustainability niet een apart ding is, maar een integraal onderdeel van de organisatie, zoals ook digital de afgelopen jaren in elk bedrijfsproces een belangrijke rol speelt. Het thema duurzaamheid is zo’n aparte status al lang ontgroeit. Het moet onderdeel zijn van de hele organisatie, in missie, in doelstellingen, belangenafwegingen en bedrijfsresultaten.  

Mijn tweede advies: houd goed in gaten wat het overheidsbeleid is. Ook als je een kleine organisatie bent. Zorg dat je de wetten en regelgeving, maar ook de subsidies en mogelijkheden kent. Kleinere organisaties hebben hier over het algemeen weinig kennis en weet van. Er zijn echter ontzettend veel mogelijkheden. Hier in Amsterdam heb je bijvoorbeeld de zoncoalitie, die vastgoedeigenaren en bedrijven helpt met subsidieaanvraag tot aan projectrealisatie en het beheer van de zonnepanelen installatie. Ook zijn er talloze fondsen die bedrijven kunnen gebruiken om hun energieverbruik te verduurzamen. Vaak zijn subsidies bedoelt voor voorlopers, wees dus niet te laat.

Tot slot: In plaats van vervuilende bedrijven af te schrijven, breng ik liever van binnenuit veranderingen teweeg. Juist traditioneel vervuilende industrieën kunnen grote stappen zetten. Het is makkelijk om ze weg te zetten als ‘slechte bedrijven’, nuttiger is om ze te helpen veranderen. Uiteindelijk zullen we ook in de toekomst behoefte hebben aan staal en energie.”

Wat adviseer je de volgende generatie sustainability managers?

Thomas: “Ik denk dat we over 10-20 jaar heel anders rapporteren over waarde. Hoe druk je sustainability uit in waarde, hoe weeg je dat mee? Hoe reduceer je externaliteiten? Ik denk dan aan ontwikkelingen zoals True Price voor het rapporteren van maatschappelijke waarde. Als je alleen kijkt vanuit een financieel perspectief vanuit één stakeholder, is duurzaamheid vaak een moeilijke case op korte termijn.  

Kijk naar de hele keten, het hele systeem. Het doortrekken van waarde naar duurzaamheid en het sociale domein wordt een reële vraag voor bedrijven. Uitstoot nu voorkomen, omdat het op lange termijn geld bespaart. Nu anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen zorgt voor een toekomstbestendig verdienmodel.  De huidige tijd vraagt om een systeem-aanpak. Vreselijk woord, trouwens.  

Kijk dus ook naar je impact in scope 3. De gemeente Amsterdam heeft bijvoorbeeld een ‘Donut economie plan’ gemaakt waarin ze hun scope 3 impact meenemen. Ik weet dat allerlei partijen hiermee bezig zijn. Ik zou graag zien dat de Rijksoverheid ook meer integraal kijkt naar maatschappelijke kosten en opbrengsten.

Een gave en boeiende ontwikkeling bij de DNB is dat zij klimaatrisico’s meenemen in haar toezicht en stresstesten met als uiteindelijke doel om duurzame financiële stabiliteit te bewerkstelligen.  

“Over 10-20 jaar rapporteren we heel anders over waarde.”

Zorg, als laatste tip, maak duurzaamheid ‘chefsache’. Dit creëert samenwerking in de organisatie en snelheid. Bij Port of Amsterdam draagt de bedrijfstop met overtuiging de duurzame ambities uit, met als gevolg dat de hele organisatie ervoor gaat.”  

Wat adviseer je je jongere zelf?

Thomas: “Kijk waar je impact wil maken. Laat je door een ander niet wegzetten als ‘fout’ omdat je ervoor kiest om een vervuilende industrie van binnenuit te willen veranderen. Nu zou ik de discussie aangaan, maar vroeger dacht ik dat anderen een punt hadden. Dat ‘wegzetten’ is niet constructief. Ik snap het natuurlijk wel. Ik heb geleerd dat iedereen een rol heeft in de verduurzamingsopgave. Greenpeace. Vattenfall. Schiphol. De Nederlandse havens.  Als je het fundamenteel oneens bent met het verdienmodel van een organisatie, moet je er uiteraard niet gaan werken, maar ze hebben allemaal een functie in de transitie van het huidige systeem. Het is belangrijk dat iedereen probeert om organisatie-overstijgend naar de brede waarde te kijken en echt bereid is de status quo te veranderen.  

“Het is makkelijk om de vervuilende industrie weg te zetten als slechte bedrijven, nuttiger is om ze te veranderen.”

Deze discussie was voor mij uiteindelijk trouwens wel een reden om weg te gaan bij KLM. Het is dan wel de meest duurzame vliegmaatschappij ter wereld, het business model blijft toch: meer vliegtickets verkopen. Dat kon ik niet meer rijmen met mijn persoonlijke waarden. Ik vond dat ik beter positieve impact kon maken door te werken voor de wethouder duurzaamheid in Amsterdam en zo mee te helpen aan het vormgeven van de verduurzaming van de stad.  

“Eerst luisteren. In mijn werk is dat heel belangrijk. Wat drijft die ander.”

Mijn tweede advies aan mijn jongere ik: Stel je oordeel uit. Verkondig niet te snel je mening. Ik had vroeger niet door dat dat soms weerstand oproept. Even luisteren voor iets te vinden. Geduld hebben. In mijn werk is dat heel belangrijk. Ik probeer te achterhalen wat die ander drijft, in welke context de ander beweegt.”  

Wat zijn je daily mantra’s?  

Thomas: “Mijn eerste manager vroeg mij ooit na een project meeting: ‘Thomas, wie is er nu voor jou aan het lopen?’ Ik besefte me toen dat ik van projectmeeting naar projectmeeting aan het werken was, maar dat er veel ‘slack’ zat in de tussentijd. Deze vraag stel ik nu vaak aan mijzelf. Iets moet in beweging zijn.  

“Het draait om personen. De mensen die verbinden zijn het meest succesvol.”

Het draait om personen. Het zijn niet bedrijven die leadership tonen, dat zijn de personen die daar werken. Die hun nek uitsteken. Mensen die verbinden binnen organisaties als daarbuiten beschouw ik als succesvol.”

Met deze serie willen we als nlmtd.com sustainability rolmodellen in de spotlight zetten; welke personen geven leiding en inhoud aan de sustainability ambitie binnen organisaties (wie zijn dat en hoe doen ze dat, in welke mate verschillen ze van elkaar, en wat is de reden daarvoor). Ben of ken je een sustainability leader die niet mag ontbreken? Neem contact op met ons: nick@nlmtd.com of daisy@nlmtd.com. Wil je inzicht krijgen in jouw sustainability performance en waar je het beste mee kunt beginnen? Vraag hier de Planet Proof Kickstarter aan: https://nlmtd.com/kickstarter.

Meer inspiratie

Start vandaag nog met werken aan morgen.

TOP