Maak kennis met onze serie over en met sustainability frontrunners. Met deze serie willen wij de zichtbaarheid van voorlopers op het gebied van zero emission vergroten, en vooral ook anderen inspireren met hun aanpak. Hoe vullen zij hun rol in, waar zijn zij tegenaan gelopen, en wat kunnen we van hun ervaringen leren?
Vandaag: Laura Hendriks, afgelopen vijf jaar als Strategy Consultant betrokken bij het strategieteam van ABN AMRO, en tegenwoordig werkzaam als Senior Manager Banking & Insurance bij IG&H Consulting. Bij ABN AMRO voerde zij met haar team de nog wat onwennige gesprekken met het leadership over het belang van duurzaamheid, probeerde ze lading te geven aan de purpose, en wist ze uiteindelijk (“we moesten van ver komen”) duurzaamheid te verankeren in het hart van de bank.
Hoe nam Laura een grootbank als ABN AMRO mee in een ommezwaai? Hoe liet zij traditionele bestuurders het belang van sustainability inzien? En waarom vond Gerrit Zalm het gesprek met haar het meest ingewikkelde van zijn carrière? We stellen Laura vier persoonlijke vragen.
Wat adviseer je organisaties die starten met sustainability?
Zonder na te hoeven denken heeft Laura haar antwoord paraat: “Ik zou echt zeggen: bekijk hoe je duurzaamheid zo snel mogelijk in je strategie kunt verankeren. Als je dat bereikt hebt, kan niemand er meer omheen: het zit in je purpose, je KPI’s, je cultuur. Dan kun je gaan sturen, en er samen naartoe werken.”
Die verankering vraagt wel om draagvlak binnen de organisatie, waarvoor Laura net als anderen in deze serie het belang van ambassadeurs benadrukt: “Stel de groene 50 of 100 samen: echt intrinsiek gemotiveerde collega’s die als coalitie een aanzuigende werking vormen.” Naast die collega’s door de organisatie heen, raadt ze ook een sponsor op het hoogste niveau aan: “Een bestuurder die vanuit het hart kan instappen omdat hij of zij er écht in gelooft. Als je er maar één hebt, kun je aan de slag, maar zonder die ene sponsor wordt het heel ingewikkeld om de strategie van een organisatie verder vorm te geven. En om die boodschap overtuigend te verspreiden.”
“Stel de groene 50 of 100 samen: echt intrinsiek gemotiveerde collega’s die als coalitie een aanzuigende werking vormen.”
Het team van Laura heeft die sponsor als centraal figuur naar voren kunnen schuiven, tijdens panels met klanten, ask me anything sessies, en meetups door het hele land. “Maar,” waarschuwt Laura, “Vind daar de balans in, vraag waar hij/zij behoefte aan heeft, en soms betekent dat ook dat je dingen moet laten gaan.”
Toch bleef het meenemen van het leadership ook bij ABN AMRO één van de grootste uitdagingen: “Ik weet nog dat ik met Gerrit Zalm een gesprek voerde over purpose, en dat hij me vertelde dat dit het meest ingewikkelde gesprek uit zijn carrière was. Een andere bestuurder vroeg ons ooit ‘what have you guys been smoking?’. Je begint op een ander niveau, en dat moet je onderkennen om raakvlakken te kunnen vinden.” Als advies geeft Laura dan ook om de tijd te nemen: “Je praat met collega’s die al 20-30 jaar vanuit de bank gestuurd worden op korte termijn winstmaximalisatie, en gaat daarmee ineens lange termijn waardecreatie bespreken. Dat vraagt om een gigantische cultuurtransformatie.”
Hoe verleg je vervolgens het gesprek van purpose naar concrete verandering? Bij ABN AMRO is Laura met haar team verschillende scenario’s gaan uitwerken, van doorgaan met wat ze deden, tot volledige integratie van duurzaamheid in de purpose, cultuur en strategie van de bank. Vervolgens kon het team daar cijfers aan gaan koppelen, klantbehoeften in kaart gaan brengen en persona’s opstellen die de scenario’s lieten leven. “Daarmee konden we het gesprek beeldend maken, met alle losse business units gaan sprinten en laten zien dat er ook verdienmodellen omheen gebouwd kunnen worden. Die scenarioplanning heeft het proces enorm versneld.”
Wat adviseer je de volgende generatie sustainability managers?
“Ik hoop vooral dat we dan ons klimaatakkoord hebben gerealiseerd… hoewel ik daar wel sceptisch over ben. We praten zo veel, maar doen zo weinig. We noemen corona een mooie reset, maar veranderen we ook echt wat? Hoeveel wake-up calls hebben we nog nodig? Uiteindelijk vergt een cultuurverandering sterk leiderschap, en dat mist nog.”
Toch is Laura hoopvol voor de volgende generatie, en de manier waarop millenials zich bewust hebben gemaakt van hun invloed op de wereld. “Millenials moeten stellig blijven: we doen het gewoon niet voor minder. Dat begint bij een Dopper in plaats van een plastic flesje, maar dat groeit door tot een nieuwe generatie leiders die op een duurzame manier naar waardecreatie kijkt. Overigens zie je dat ook deze generatie natuurlijk al voorbij komen, bij helden als Paul Polman of Feike Sijbesma: die zijn gewoon gestopt met sturen op korte termijn profits. Dat soort leiders hebben we nodig… maar het is veelzeggend dat ik alleen die twee usual suspects kan noemen als voorbeeldfiguren.”
Hoe zit het dan met de sustainability managers? “Uiteindelijk zou het doel van een sustainability team moeten zijn om jezelf overbodig te maken! Je wil het echt integreren in de cultuur, opzetten en faciliteren, maar daarna moet het vanuit de business zelf komen.”
Wat adviseer je je jongere zelf?
“Nog eerder beginnen met het onderwerp. Nog sneller resultaat boeken. Maar tegelijkertijd denk ik dat het niet sneller had gekund. De organisatie en de mensen moeten er aan toe zijn. En hoewel ABN AMRO ook toen al vooruitstrevend was, vraag ik me af of we eerder al dezelfde impact hadden kunnen maken. Het systeem gaat zo snel als de zwakste schakel, en binnen een organisatie als ABN zijn er nou eenmaal heel veel schakels.”
Ook op persoonlijk vlak zou ze zichzelf het advies geven sneller bewust te zijn van duurzaamheid. “Ik leef al wel lang bewust, hoor: rijd weinig, sport veel, eet weinig vlees, scheid mijn afval, maar ja, ik ben ook naar Indonesië gevlogen, schaamteloos. We leven steeds bewuster, en dat proces moeten we zien te versnellen. En net als binnen bedrijven: laat zien waar je mee bezig bent, om zo ook anderen te inspireren.”
Wat zijn je daily mantra’s?
Allereerst raadt Laura collega’s aan om op dagelijks niveau te kijken naar de positieve impact die je maakt. Wat laat je na bij je collega’s en vrienden? Hoe ga je anderen ‘wakker kussen’? “Haha, ja, mijn collega’s kijken me dan ook altijd raar aan: ‘hoe kun je nou een collega wakker kussen?’ Als voorbeeld: ik heb met een stagiair gewerkt die nog weinig bezig was met duurzaamheid. Gewoon door in gesprek te gaan heb ik haar de ogen kunnen openen en kunnen voorstellen bij een prachtige rol binnen een sustainability team. Praat met elkaar, je laat altijd wat achter bij anderen.”
“Ik heb met een stagiair gewerkt die nog weinig bezig was met duurzaamheid. Gewoon door in gesprek te gaan heb ik haar de ogen kunnen openen en kunnen voorstellen bij een prachtige rol binnen een sustainability team. Praat met elkaar, je laat altijd wat achter bij anderen.”
“Het zit hem vooral ook in hele kleine dingen: kijk waar je dagelijks veel waste mee creëert: Nespresso coffee cups kan je recyclen. Ik koop geen groente meer waar plastic omheen zit, ga vaker lopen of fietsen in plaats van autorijden. En, heel belangrijk: maak treinreizen makkelijker, vooral binnen Europa!”
“En tot slot: wat je aandacht geeft groeit. Dat is echt zo. Blijf continu het verhaal tegen iedereen vertellen; klanten, collega’s, families en vrienden!”
Met deze serie willen we als nlmtd.com sustainability rolmodellen in de spotlight zetten; welke personen geven leiding en inhoud aan de sustainability ambitie binnen organisaties (wie zijn dat en hoe doen ze dat, in welke mate verschillen ze van elkaar, en wat is de reden daarvoor). Ben of ken je een sustainability leader die niet mag ontbreken? Neem contact op met ons: jasper@nlmtd.com of laetitia@nlmtd.com. Wil je inzicht krijgen in jouw sustainability performance en waar je het beste mee kunt beginnen? Vraag dan onze Planet Proof Kickstarter aan op: https://nlmtd.com/kickstarter.
