Maak kennis met onze serie over en met sustainability frontrunners. Doel van de serie is de zichtbaarheid van de voorlopers op het gebied van zero emission en hun aanpak te vergroten en de followers te inspireren. Hoe vullen zij hun rol in? Welke adviezen geven ze?
Vandaag een duo-interview met Marlot Kiveron en Richard Burger. Marlot is Sustainability Manager bij Ace & Tate, Richard een van de oprichters van Swapfiets en daar sinds kort volledig verantwoordelijk voor het thema duurzaamheid. Het zijn twee millennials die werken bij jonge, snelgroeiende en internationaal opererende bedrijven; Ace & Tate bestaat zeven jaar en heeft in totaal ruim 70 winkels in tien landen, Swapfiets vijf jaar en 55 winkels verspreid over 38 steden in vier landen.
Beide bedrijven werden opgericht vanuit een onvrede met het huidige systeem en de overtuiging dat het anders kan. De oorspronkelijke driver bij Ace & Tate was transparantie en hoge kwaliteit brillen aanbieden voor een eerlijke prijs, niet duurzaamheid of circulariteit. Ace & Tate wilde vooral de supply chain van de brillenmarkt korter, simpeler en transparanter maken en deed dit door als online winkel te starten en de ‘middle man’ overbodig te maken. Drie jaar geleden kwam daar de focus op duurzaamheid en circulariteit bij. Door de controle die het gekozen model gaf over de productieketen kon Ace & Tate zich in korte tijd ontwikkelen tot duurzame voorloper in de brillenindustrie.
Vergeleken met Ace & Tate staat Swapfiets nog aan het begin van deze reis. Ook Swapfiets is niet geboren uit een duurzame wens maar is gestart om in een concrete behoefte te voorzien. Duurzaamheid staat bij Swapfiets sinds begin dit jaar zelfstandig op de strategische agenda. Zij zagen vooral het gedoe dat mensen hadden met hun fietsen en wilden dat anders aanpakken. Het as-a-service business model was daarvoor een logische fit en is op twee manieren ‘sustainable’. Allereerst heeft Swapfiets als eigenaar van de fietsen een direct belang om de levensduur en herbruikbaarheid van de fietsen te verlengen. Ten tweede is elke rit op de fiets in plaats van in de auto of scooter natuurlijk goed voor mens en milieu.
Hoe brengen ze sustainability in de praktijk? Wat kunnen ze van elkaar leren? En welk boek blijkt hen te hebben geïnspireerd? Spoiler alert: het blijkt hetzelfde boek te zijn!
We stellen Marlot en Richard vier persoonlijke vragen.
Wat adviseer je organisaties die starten met sustainability?
Marlot: “Begin met meten voordat je gaat sturen. Het meten van onze milieu impact, zowel direct als die van onze supply chain, gaf ons veel inzage en hielp om focus aan te brengen op de onderwerpen die we wilden oppakken. Zo bleek bij ons dat de grootste impact niet zat in de logistiek, zoals de meesten vooraf dachten, maar in de verpakking van ons product.”
.JPG)
Daarbij is het ook belangrijk om te onderzoeken waar je de grootste stappen denkt te kunnen maken. “Bij Ace & Tate zijn we begonnen met een focus op onze impact op het milieu”, vertelt Marlot. “Kort daarna zijn we gestart met het meten van onze social impact met B Corp. De sociale kant van duurzaamheid is veel meer versplinterd over audits, employee happiness, customer happiness, etc. Inmiddels zijn we een paar jaar verder en staan de sociale onderwerpen steeds hoger op onze agenda. Dat is een van de redenen waarom we nu B Corp worden, omdat we dan elke twee jaar weer een stap omhoog moeten zetten op die allround sociale impact.”
Richard: “Ik ben ook begonnen met meten. Het belang van een logisch startpunt vinden voor je eigen organisatie herken ik helemaal. Voor ons is optimalisatie van de levensduur en onderhoud van de fiets een logisch begin vanuit het as-a-service model dat we hanteren. Dat zit echt in de kern van ons bedrijf. Ik focus nu op het doen van lifecycle analyses en inzicht krijgen in welke data er wel of niet beschikbaar is.”
.jpg)
Richard: “Duurzaamheid is uiteindelijk een kans, circulariteit is gewoon een economisch model.” Wij zijn op zoek naar acties die spinoff hebben: wanneer we onze productie dichterbij huis krijgen is dat goed voor duurzaamheid, maar ook voor onze innovatiekracht. Dus kijk daar eerst naar en maak daar je grote slagen. Het moet voor jou werken.”
Marlot adviseert economische en duurzame belangen samen te brengen: “Begin bijvoorbeeld met je richten op efficiëntie, dan gaat duurzaamheid geld opleveren en krijg je ook de rest van de organisatie makkelijker mee.”
Richard: “Dat is een goede tip. De organisatie meekrijgen is belangrijk. Swapfiets is een jong bedrijf waar dit thema heel erg leeft. Ik was verbaasd over alle leuke, creatieve ideeën waar je op stuit als je de moeite neemt om even te luisteren.” Bij Ace & Tate startte Marlot met het organiseren van ‘impact coffees’ om ideeën op te halen. “Daar komen dan dingen uit naar voren zoals recycling in de winkels en een vegetarische lunch. Uiteindelijk zijn dat misschien niet de onderwerpen waarop je de grote slagen maakt, maar het helpt wel met bewustwording van je collega’s. Duurzaamheid is anders snel zo groot en ver van je bed. Soms moet je een paar kleine stappen doen om iedereen aan boord te krijgen. En uiteindelijk heeft het er wel ook toe geleid dat we naast een financieel budget nu ook werken aan een carbon travel budget.”
“Duurzaamheid is snel groot en ver van je bed.”
Richard: “Beginnende ondernemers wil ik meegeven: Wees je bewust van het blanco canvas dat je nu hebt. Nu is je kans om alle opties af te wegen. Zorg dus dat je dat doet. Neem schaalbaarheid mee en winstgevendheid, maar kijk ook naar wat is de meest duurzame oplossing. Zowel qua technische circulariteit als business model. Als je een bedrijf begint is het een stuk makkelijker in te passen dan wanneer je al groot bent. Wij hebben door ons model een groot deel van de keten in eigen beheer. Dan kun je zelf veel ‘loopjes closen’ en duurzame stappen nemen. Tegelijkertijd zorgt het voor voorspelbare inkomsten doordat we werken met abonnementen in plaats van losse verkoop.”
Wat adviseer je de volgende generatie sustainability managers?
Richard: “Mijn tip: lees het boek ‘Let my people go surfing’ van Yvon Chouinard, de oprichter van Patagonia.” Marlot: “Dat is toevallig. Met precies dat boek is het duurzaamheidsdenken bij Ace & Tate begonnen! Het is een heel inspirerend boek.”
“Lees het boek van Yvon Chouinard: Let my people go surfing.”
Richard: “Vraag je af hoe je als partij innovaties elders in de keten kunt helpen versnellen. Wat kunnen wij als Swapfiets doen. Een concreet voorbeeld: Wij voeren gesprekken met leveranciers om levensduur af te nemen in plaats van een onderdeel; ik wil geen onderdeel kopen, ik wil levensduur. De innovatiekracht ligt dan bij de producent. Wij leggen de taak bij hen neer. Als de producent door een ander businessmodel te hanteren, eerder en sneller gaat innoveren en onderdelen van duurzame materialen gaat produceren, profiteert een hele keten aan afnemers daarvan. Zo’n effect wil je meer en meer hebben.”
Marlot: “Ik merk veel misperceptie over circulariteit en duurzaamheid. De aankomende generatie begrijpt hopelijk dat het niet óf duurzaam óf economisch is, maar en-en. Nu is afval ‘gratis’ en daarmee ‘waardeloos’, maar afval wordt gewoon een business opportunity; de afvalstroom als revenue stream. Reframe, waarmee we brillen terugkopen, is daar een eerste stap in. Sterker nog, die sustainability manager zou in de toekomst ook wel eens cruciaal kunnen worden voor het krijgen van financiering.”
“Circulariteit is een economisch model.”
Richard: “Ik merk dat voor VC’s duurzaamheid nu al steeds belangrijker is. Over 20-30 jaar is duurzaamheid volgens mij business-as-usual. Het is dan al lang niet meer de sustainability manager die op de zeepkist staat, maar net zo’n een integraal onderdeel van het bedrijf als strategie en finance. Maar ook nu al is het te kwetsbaar om zo’n groot topic bij één persoon te leggen. Er zitten maar 24 uur in een dag en die heb je als sustainability manager zo gevuld met rapporteren, partnerships verkennen en managen van je stakeholders. De teams zijn echt nodig om het werk te doen.”
Wat adviseer je je jongere zelf?
Richard: “Swapfiets bestaat nu bijna 6 jaar. Als ik nu terugkijk denk ik dat we te snel hebben gezegd dat circulair een te-ver-van-ons-bed-show was en we daar voorlopig niets mee gingen doen. Sustainability was toen nog erg zwart-wit. Je bent het wel of niet. En wij konden geen bamboefiets maken of iets dergelijks. Wanneer we echter de moeite hadden genomen contact te zoeken met de community, hadden we misschien beseft dat je ook gewoon ergens kan beginnen. Uiteindelijk hadden we daar ook commercieel meer uit kunnen halen.
Ik mag best trots zijn op wat ik al wél doe. Ik had mijn lessen en verhalen eerder actief met anderen kunnen en mogen delen. Het hoeft niet 100 procent te zijn, voordat ik erover kan vertellen. Wees eerlijk en transparant. Dat doe ik nu veel meer. Wees niet te bescheiden; vier de tussenstappen, ook qua interne motivatie is daar veel meer uit te halen dan ik gedaan heb. Externe bureaus zeggen ons regelmatig: dat jullie dit nog niet vertellen. Jullie doen echt al veel meer dan anderen.”
“Wees eerlijk en transparant dat het een lastig onderwerp is, wees niet te bescheiden: Progress over perfection.”
Marlot: “Dat herken ik. Als ik terugkijk heb ik zeker niet alles gecommuniceerd wat ik gedaan heb. Wat ik lastig vond; we zijn nog niet circulair, begin ik al met communiceren of nog niet, gaan we al een business model lanceren zonder dat we een 100% circulair verhaal hebben. Uiteindelijk moet je volgens mij kiezen voor ‘progress over perfection.’ Dus dit al wel, dat nog niet en dat is prima. Stilstand is achteruitgang en onderschat jezelf niet!” Richard: “Inderdaad! Er is al genoeg doemdenken in de wereld. Daarom is het belangrijk om de positieve verhalen te vertellen. Die gaan de verandering versnellen. Het moet natuurlijk geen ‘greenwashing’ worden, maar vertel wat je ambities zijn, waar je staat, en wees blij met progressie. Daarnaast kan het helpen om af en toe zaken vanuit een ander perspectief te bekijken. Wees je bewust van de verschillen in productbeleving tussen landen. In Nederland is een fiets redelijk mainstream, in Duitsland is een fiets activistisch. Het feit dat ze daar fietsen draagt al bij aan de klimaatdoelen. In Nederland is daar meer voor nodig.”
Wat zijn je daily mantra’s?
Richard: “Vertel wat je doet, ook als het nog niet ‘af’ is. Neem mensen buiten je bedrijf mee in je reis. Zo kan iedereen ervan leren. Je doet het niet alleen voor je eigen bedrijf.”
“Vertel wat je doet. Pick your battles. Blijf waarde leveren.”
Marlot: “Pick your battles. Het is moeilijk dingen los te laten die niet lukken, maar ik heb geleerd juist de golven van energie mee te pakken.” Richard: “Inderdaad. Zorg dat je focus hebt en dat je daar resultaat op haalt.”
Marlot: “Blijf nadenken hoe je waarde kan blijven leveren. Tijdens corona ging als eerste het sustainability budget op slot. Toen vroeg ik mij direct af: Hoe kunnen we nu bijdragen. Hoe we dat hebben gedaan? Door ‘kleine grote dingen’ op te pakken. We gingen iPads uit de winkels uitlenen aan bejaardenflats, deden check-ins met onze leveranciers wereldwijd en we zijn – samen met onze klanten – veiligheidsbrillen (safety goggles) aan zieken- en verpleeghuizen gaan doneren. Dat laatste is weer een mooi voorbeeld van de keuzes die je maakt: brillen van wegwerpplastic waren milieutechnisch niet de optimale keuze, maar het was de optie die beschikbaar was én één die direct bijdroeg aan het welzijn van mensen.”
Marlot: “Blijf ook vragen aan je keten om oplossingen in gang te zetten. Zo zijn we bij de raw materials gaan praten en komen er nu oplossingen voor de hele industrie. Denk dus niet dat het toch niet lukt. Dat prikken wordt enorm onderschat. Ook als je een kleine speler bent, prik toch. Als er genoeg geprikt wordt, wordt er uiteindelijk gewoon bewogen. Ook voor de hele industrie. Richard: “Daar sluit ik me helemaal bij aan. Als iedereen gaat vragen, dan gebeurt er wat. Veel OEM’s staan best ver af van de consument dus die hebben die signalen van bedrijven als de onze nodig.”
“Als er genoeg geprikt wordt, wordt er bewogen. Blijf vragen stellen aan je keten. Dat prikken wordt onderschat. Prik toch.”
De uitsmijter van Richard en Marlot: “Doe het niet alleen, vind de netwerken die bij jouw industrie passen.” Richard: “Wij zijn gemiddeld een vrij jonge club, gepassioneerd over het onderwerp, ik vraag regelmatig intern in mijn organisatie naar ideeën en oplossingen. Ook extern ga ik er op uit.” Marlot is samen met Amber Westerborg van The Student Hotel, die we ook in het kader van deze serie spraken, een netwerk gestart voor sustainability managers bij jonge snelgroeiende bedrijven uit de regio Amsterdam om kennis en ervaringen uit te wisselen: ”Richard is uiteraard van harte welkom!”
Met deze serie willen we als nlmtd.com sustainability rolmodellen in de spotlight zetten; welke personen geven leiding en inhoud aan de sustainability ambitie binnen organisaties (wie zijn dat en hoe doen ze dat, in welke mate verschillen ze van elkaar, en wat is de reden daarvoor). Ben of ken je een sustainability leader die niet mag ontbreken? Neem contact op met ons: nick@nlmtd.com of daisy@nlmtd.com. Wil je inzicht krijgen in jouw sustainability performance en waar je het beste mee kunt beginnen? Vraag hier de Planet Proof Kickstarter aan: https://nlmtd.com/kickstarter.
