Maak kennis met onze zomerserie over en met sustainability frontrunners. Doel van de serie is de zichtbaarheid van de voorlopers op het gebied van zero emission en hun aanpak te vergroten en de followers te inspireren. Hoe vullen zij hun rol in? Welke adviezen geven ze?
Vandaag: Steven Schollaert, zelfstandig adviseur duurzaamheid en jarenlang binnen de Colruyt groep verantwoordelijk voor duurzaamheid. In die laatste rol leidde Steven een team dat als doel had de duurzaamheid van een product of productgroep zo goed mogelijk in te bedden in de strategie en processen van Colruyt en haar partners. Daarnaast wordt Steven vaak gevraagd als spreker en begeleidt hij investeerders die op zoek zijn naar duurzame kansen.
Hoe lukt het Steven om een holistische aanpak te hanteren? Hoe praat hij met stakeholders en hoe zet hij gesprekken in de keten op? We stellen Steven vier persoonlijke vragen.
Wat adviseer je organisaties die starten met sustainability?
Steven hoeft niet na te denken. “Als je duurzaam wil ondernemen, doe dan de oefening volledig. Breng de sector in kaart, praat met de partijen in de sector en zeker ook met de critici. Met bijvoorbeeld NGO’s, middenveld, consumentenorganisaties en journalisten om jezelf scherp te houden, maar ook om wederzijds begrip te kweken.
“Denk compleet, denk door! Werk samen met de mensen in het ecosysteem en de keten zodat je zo goed mogelijk de gewichten en nuances begrijpt.”
Steven zoekt naar een voorbeeld en vervolgt. “Meestal kopen retailers van distributeurs, veilingen en slachthuizen, vaak zonder te weten wat die tussenschakels betalen aan de producent. Dit is niet altijd transparant. Het opzetten van ketenoverleg kan meer transparantie brengen tussen de verschillende schakels van de keten en op die manier meer vertrouwen creëren tussen de partners in de keten. Bijvoorbeeld het zoeken naar een eerlijke en correcte vergoeding van elke schakel. Dit is geen makkelijke oefening, vergt veel moed, openheid en vertrouwen, maar kan uiteindelijk een win betekenen voor de ganse keten.”
Wat adviseer je de volgende generatie sustainability managers?
Steven hoeft ook over deze vraag niet lang na te denken. “Da’s makkelijk. Denk compleet, denk door! Werk samen met de mensen in het ecosysteem en de keten zodat je zo goed mogelijk de gewichten en nuances begrijpt. Mensen vertrekken vaak met bepaalde vooroordelen. Zelf heb ik met grote ogen bij de producenten rondgelopen en heel veel geleerd. Zowel in verre oosten als in Europa. Pas als je dat doet, dan begrijp je waar de accenten liggen.”
Steven pauzeert even en zoekt naar een aansprekend voorbeeld. “In de retail wordt er gewerkt met MSC, FSC, en andere certificeringslabels. Dit is een makkelijke weg, de retailer betaalt een fee en de label organisatie zorgt voor de auditering van de keten. Maar deze labels dekken niet steeds de volledige keten en niet altijd alle aspecten (ecologisch, economisch, sociaal). Dus is de uitdaging om verder te denken. Neem bijvoorbeeld de cacao keten of rijst keten, waarvan een groot deel van de wereldproductie bij veel kleine producenten zit. Hoe kan je dan de arbeidsomstandigheden controleren bij tienduizenden kleine producenten? Hier ligt een oplossing in het opzetten van sensibiliseringsprojecten waarbij via info campagnes en trainingen op lokaal vlak kan gewerkt worden om de arbeidsomstandigheden stap voor stap te verbeteren en de productie ecologischer te maken. Soms bots je als Westers bedrijf ook op cultuurverschillen en kom je tot ethische discussies met lokale bedrijven of zelfs overheden: in sommige streken in Bangladesh is kinderarbeid vanaf 12 jaar (of zelfs jonger) normaal omdat kinderen er niet naar school kunnen en voor inkomen moeten zorgen. Ander voorbeeld zijn de werkweken in Thailand waar het gewoon is om meer dan 70u per week te werken (is daar wettelijk toegelaten), terwijl wij dit, vanuit onze Westerse perceptie, als een aantasting van de menselijke werkomstandigheden zien.
Steven pauzeert even om samen te vatten. “Als je het integraal aanpakt, gaat het ook over die deelaspecten. De consument weet dat niet. Bekijk het zo holistisch mogelijk, hoeveel schakels er soms ook zijn in een toeleveringsketen, om te begrijpen hoe het werkt. Pas dan kan je als bedrijf beslissingen nemen die een blijvend verschil maken.
Ik heb veel mensen in mijn teams gehad en geleerd dat je eigenlijk een mix van twee types nodig hebt. Idealisten, die de algemene thema’s detecteren -waarop o.a. ook de NGO’s zich profileren- en de uitdagingen conceptueel aanpakken en anderzijds de wetenschappers, nuchter, die alles rationeel analyseren en procesmatig in kaart brengen. Mijn advies aan jonge mensen die nu starten met sustainability is dan ook: leer eerst het ecosysteem kennen, maar verlies je idealisme niet. Dat is de brandstof die je moet blijven koesteren.”
Wat adviseer je je jongere zelf?
“Ik ben van nature een idealist – Eneagram, type 7. Ik zou mezelf vooral aanraden de ruime blik te houden, het idealisme realistisch en procesmatig aan te pakken om doelgericht resultaat te behalen. Praat in het begin met veel mensen, verzamel veel input en zet dan, vanuit idealisme, een realistische planning uit. Begrijp het ecosysteem. Wie heeft een grotere rol, wie een kleinere, wie staan voor en achter je? Dan pas kan je goede stappen maken. Zorg dat iemand je ‘challenget’. Dat kunnen ook NGO’s, journalisten, middenveld organisaties en consumentenorganisaties zijn. Ga bijvoorbeeld in gesprek en deel hoe je naar dieren kijkt, naar intensieve en extensieve landbouw. Intensief is beter voor milieu en extensief beter voor dieren. Op die manier kan je grote stappen zetten met bijvoorbeeld dierenrechtenorganisaties of andere kritische actoren. Sommige organisaties die in het begin als ‘pain in the ass’ gezien en ervaren worden, kunnen op die manier op termijn partners worden in bepaalde projecten.
Vroeger was ik vaak te idealistisch en dan liep ik af en toe vast. Dat betekent dus ook eerder hulp vragen! Ook aan mensen zoals jullie, die je challengen en je procesmatig kunnen helpen. Vroeger was dat anders.”
Wat zijn je daily mantra’s?
Steven steekt meteen van wal. “Da’s niet moeilijk!” zegt hij lachend. “Kijk bij iedere vraag naar de keten, de context, hoe zit het in elkaar. Vaak is een vraag is meestal eenzijdig geschreven. Bekijk de situatie eens vanuit andermans ervaring, bijvoorbeeld in een rollenspel. Dat helpt om elkaar te begrijpen. Bij Retail wordt een groot deel van de marge door inkoop bepaald. De interne strijd is daarom meestal niet met het management, maar met inkoop. Zij moeten een stuk marge laten vallen. Dat begrijp je alleen als je ook eens op hun stoel gaat zitten!”
Met deze serie willen we als nlmtd.com sustainability rolmodellen in de spotlight zetten; welke personen geven leiding en inhoud aan de sustainability ambitie binnen organisaties (wie zijn dat en hoe doen ze dat, in welke mate verschillen ze van elkaar, en wat isde reden daarvoor). Ben of ken je een sustainability leader die niet mag ontbreken? Neem contact op met ons: laetitia@nlmtd.com of: boudewijn@nlmtd.com.
