Korik Alons
Co-founder
Korik Alons is expert op het gebied van strategievorming en executie. Hij heeft een
achtergrond in toegepaste wiskunde en bedrijfskunde en is partner bij nlmtd.
Korik heeft 10-15 jaar ervaring als strateeg en adviseur in een grote verscheidenheid aan organisaties in binnen- en buitenland. Daarnaast is hij een ervaren programmamanager met veel hart voor Duurzaamheid en Innovatie.
Tijmen van Diepen
Manager
Tijmen is een expert in het vormgeven en uitvoeren van strategie, met name in de energiesector. Als ervaren managementconsultant brengt hij ervaring mee op het gebied van programma management, strategie-uitvoering en duurzaamheid. In zijn aanpak combineert hij zowel hoofd als hart.
Gijs Bouwmeister
Director
Gijs is gespecialiseerd in het begeleiden van organisaties in hun transformatie naar betere klantbediening, nieuwe (digitale) businessmodellen en een andere manier van werken. Hij heeft een passie voor het vertalen van strategie naar executie en realiseert veranderingen met een energieke stijl.
Deel dit artikel
Coverbeeld: Enexis
Grip krijgen op een veranderend energiesysteem
De energietransitie zorgt voor ongekende druk op het elektriciteitsnet. Waar stroom vroeger vooral één kant op ging – van centrales naar huishoudens – zien we nu talloze zonneparken, windmolens en thuisbatterijen die ook terugleveren aan het net. Het systeem wordt complexer en daarmee ook kwetsbaarder.
Om dit te kunnen managen, wordt operationele techniek (OT) steeds belangrijker. Waar IT draait om computersystemen en software, richt OT zich op de hardware en systemen die de fysieke processen aansturen. Denk aan meet- en regelsystemen, beveiligingen en automatiseringstechniek die zorgen dat elektriciteit veilig en betrouwbaar kan worden getransporteerd. OT wordt ook wel het ‘zenuwstelsel’ van het energienet genoemd: zonder deze systemen zou het net onbestuurbaar zijn. We spreken Henri Lemmens, directeur Expertise Bedrijfsvoering & Stations (EBS) bij Enexis, over de rol van het OT en het traject met nlmtd. EBS is de afdeling die verantwoordelijk is voor de bedrijfsvoering, engineering, aanleg en het beheer van hoog- en middenspanningsstations – cruciale schakels in het elektriciteitsnet. Lemmens over de rol van OT: “Zonder OT is alsof je blind het net beheert. Dankzij OT weten we precies wat er in het net gebeurt en kunnen we waar nodig bijsturen.”
Een afdeling die in de laatste jaren door behoefte aan meer data en informatie flink gegroeid is, mede dankzij een constante en toenemende dreiging van cyberaanvallen. Maar veel kennis lag versnipperd door de organisatie en teams werkten langs elkaar heen. Hierdoor was er dringend behoefte aan een meer centrale en toekomstbestendige aanpak.
Uitbreiding electriciteitsnet. Beeld: Enexis / fotografie Maaike Poelen
De vraag aan nlmtd
Enexis vroeg nlmtd om te helpen met het centraliseren en professionaliseren van OT binnen de organisatie. Doel? Een duidelijke structuur, betere samenwerking en een organisatie die klaar is voor de energietransitie. Het nlmtd team van Korik Alons, Gijs Bouwmeister en Tijmen van Diepen gingen hiermee aan de slag. Tijmen, strategie- en managementconsultant bij nlmtd, vertelt: “De vraag was eigenlijk simpel: hoe zorgen we dat de kennis van OT niet meer overal en nergens in de organisatie verstopt zit, maar een duidelijke plek krijgt? En hoe krijgt OT de plek die het verdient in de organisatie om op een effectieve manier de besturing en uitnutting van het energienet te verbeteren?”
Van idee naar organisatieontwerp
Samen met Enexis begeleidde nlmtd een intensief traject van workshops en interventies. Hierin zaten directeurs, managers en experts van de afdelingen EBS (Engineering Bedrijfsvoering Stations), Asset Management en IT.
De aanpak bestond vervolgens uit drie onderdelen:
- Visievorming – Wat betekent OT voor de toekomst van Enexis en hoe moet de organisatie daarop ingericht zijn?
- Organisatieontwerp – Hoe ziet een centrale OT-organisatie eruit? Welke rollen, verantwoordelijkheden en teams zijn nodig?
- Betrokkenheid en communicatie – Via webinars en expertsessies werden medewerkers meegenomen in het proces, zodat er draagvlak ontstond voor de veranderingen.
Een belangrijk kantelpunt hierin was het betrekken van IT. Traditioneel lagen IT en OT wat verder uit elkaar, maar de samenwerking bleek cruciaal. Tegelijkertijd moest er ook antwoord worden gegeven op de vraag hoe Enexis het toekomstige energienet beter kan besturen en daarmee de energietransitie faciliteert. De Raad van Bestuur zag dit en gaf het project prioriteit. Daarmee ontstond niet alleen duidelijkheid over de richting, maar ook de energie om snel stappen te zetten. Lemmens: “Binnen een paar maanden wisten we precies hoe we OT wilden organiseren. Normaal duurt zoiets jaren, maar dit keer waren alle cruciale ingrediënten er: de urgentie was groot, er lagen ideeën op tafel én iemand gooide de eerste steen in het water. Dat gaf energie en snelheid.”
Een nieuwe OT-afdeling en versnelling in de energietransitie
Om het toekomstige energienet beter te besturen, beweegt Enexis zich tot Digitale Systeembeheer. Het traject resulteerde in twee grote besluiten:
- Splitsing van de huidige afdeling EBS in twee nieuwe afdelingen:
- Een productie-afdeling, die zich richt op het bouwen en beheren van de hoog- en middenspanningsstations.
- Een regie-/bedrijfsvoering afdeling, die zich richt op het besturen en benutten van het elektriciteitsnet.
- Oprichting van een aparte OT organisatie binnen de regie-/bedrijfsvoering afdeling, waarin alle OT activiteiten worden gebundeld. Deze nieuwe organisatie wordt verantwoordelijk voor de digitale besturing en veiligheid van het net.
De belangrijkste resultaten van dit traject:
- Duidelijke structuur: geen versnipperde teams meer, maar één centrale OT-organisatie met een duidelijke toekomstvisie.
- Betrokken medewerkers: doordat ze vanaf het begin meedachten, is er eigenaarschap en draagvlak ontstaan.
- Snelle besluitvorming: waar trajecten normaal stroperig kunnen zijn, lag er nu in enkele maanden een gedragen plan.
- Toekomstbestendig ontwerp: de nieuwe inrichting maakt het mogelijk om het net slimmer te benutten en beter in te spelen op de eisen van de energietransitie. Oók over 10 jaar.
De rol van nlmtd
Volgens Henri was de rol van nlmtd cruciaal: “nlmtd was de aanjager. Ze brachten structuur, inhoud en tempo, en zorgden dat we niet verslapten. Ze wisten waar ze het over hadden, maar konden ook de vertaalslag maken zodat iedereen het begreep. Die combinatie maakte het verschil.” En ook het projectteam kijkt trots terug: “Het was meer dan alleen procesbegeleiding. We hebben echt inhoudelijk meegedacht, inspiratie van buiten gehaald en Enexis geholpen om samen keuzes te maken. En dat alles in een positieve sfeer, terwijl het in feite om een reorganisatie ging.”
Impact en vervolg
Het project is voor Enexis een springplank richting de bredere ambitie van System Operations: het maximaal benutten van het bestaande net zonder onnodig bij te bouwen. Ook hier zal nlmtd de komende jaren bij betrokken zijn. Henri besluit: “Wat mij het meest trots maakt, is dat we dit samen hebben gedaan – met draagvlak, energie en vertrouwen. Dit is een verandering die niet alleen voor Enexis belangrijk is, maar ook voor de hele energietransitie in Nederland.”
Wil je weten hoe wij jouw organisatie kunnen helpen op het gebied van Operationele Techniek? Neem contact op met Korik, Tijmen of Gijs, we denken graag mee.
